کوروش دوم :
کوروش بزرگ که اوازه ی او از خاور تا باختر این کره خاکی بر کسی پوشانده نیست نیز همان کوروش دوم پسر کمبوجیه اول و نوه ی کوروش یکم
بنیان گزار شاهنشاهی ایران است .
از روی منشور کوروش بزرگ میدانیم که او از اخلاف شاه هان محلی بوده که تا سه نسل بر قلمروی پارس حکومت میکردند .
او پس از چیرگی بر هگمتانه به بابل لشکر کشید به دستور کوروش بزرگ نیایشگاه ها مهراب ها در شوش و در شرق دجله ترمیم شده به گمان زیاد او شوش را قبل چیرگی بر بابل به دست اورده.
انتقال قدرت از اکباتان به پارس به روشنی در متون بابلی امده
زمانی که کروزوس پادشاه لیدیا از مرز کاپودوکیه با لشکرش گذشت ارتش کوروش بزرگ در پتریا به استقبالش رفت.
زمانی که کروزوس به دلیل زمستان و کمک گرفتن از بابل و مصر اسپارت عقب نشینی کرد .کوروش بزرگ او را دنبال کرد و پس از دو هفته محاصره شهر سقوط کرد .
با سقوط لیدیا دروازه تمام اناتولی عربی بر روی ایرانیان گشوده است .
در جنگ بابل نیز سپاه ایران و بابل در اوپیس با هم روبه رو شدند .
بنابر یک رویداد نامه بابلی :
در ماه تیشری ( شهریور و مهر ) وقتی کوروش بزرگ در اوپیس درگیر ارتش بابل شد ،مردم بابل عقب نشینی کردند .
سپاه ایران پس از محاصره بابل نبونیید را وادار به تسلیم شدن کرد. مردم بابل نیز از کوروش بزرگ به عنوان پادشاه جدید در پایتخت استقبال کردند و به جز ترمیم نیایشگاه ها در اعلامیه ای زندگی شکست خوردگان را تضمین کرد .