سلسله تاپیک های جامع مهاجرت تحصیلی (۲)

معدل تحصیلی

صرف نظر از اینکه شما برای ارشد یا دکترا یا پست داک اقدام می کنید باید بدونید که معدل تماااامی مقاطع دانشگاهی شما برای اپلای حائز اهمیته. یعنی اینطوری نیست که اگر برای دکترا اپلای کنید فقط معدل ارشد رو بررسی کنن و به معدل کارشناسی بی توجه باشند. برای همین خیلی مهمه از همون ترم اول کارشناسی به معدلتون اهمیت بدید و نزارید فرصت جبران از دست بره. چون معدل که خراب بشه به طرز قابل ملاحظه ای روی رزومه اثر منفی داره.

به معدل در دانشگاه های خارج از ایران GPA گفته میشه. مقیاس معدل هم مثل ایران از ۲۰ نیست (شاید تعداد معدودی دانشگاه اینجوری باشن). رایج ترین مقیاس معدل یا GPA در دانشگاه های غربی از ۴ هست. اما بعضی دانشگاه ها از ۱۰۰، یا از ۳ و یا از ۵ هم مقیاس بندی معدل دارن.

شما باید معدل هاتون رو به GPA دانشگاه مورد نظر "تبدیل" کنید. تبدیلش هم قلق خاص خودش رو داره.
مثلا برای GPA دانشگاهی که از ۴ معدل رو محاسبه می کنه، معمولا نمرات ۱۶ به بالا برابر با ۴، ۱۵ تا ۱۶، برابر با ۳، ۱۴ تا ۱۵ برابر با ۲ و الی اخر حساب میشن. نمرات مردودی یا زیر ۱۰ هم صفر محسوب میشن.

این یعنی شما باید تک تک ریزنمراتتون رو تبدیل کنید و بعد براساس اونا معدلتون رو از ۴ حساب کنید.
نکته جالب اینجاست که در این حالت، اگر کسی تمام نمراتش ۱۶ شده باشه با کسی که تمام نمراتش ۲۰ شده باشه معدل یکسان (۴) خواهند داشت 😐.

نکته مهم دیگه اینه که بدونید برای بعضی دانشگاه ها نمره کارشناسی شاید حتی از ارشد هم مهم تر باشه؛ خصوصا در کشورهای معدل محوری مثل کانادا یا استرالیا که بهای زیادی به معدل می دن مقطع کارشناسی شما بسیار زیر ذره بین میره. پس به این نکته دقت داشته باشید‌.

ستون دوم مدرک زبانه.

مدرک زبان

من تو این بخش فقط در مورد ۳ مدرک اصلی صحبت می کنم: تافل، آیلتس و جی آر ای (GRE)

مدارک زبان متنوع هستند و تعدادشون در چند سال اخیر زیادتر شده. بعضی دانشگاه ها شاید مدرک زبانی به غیر از سه مورد بالا رو قبول داشته باشن (مثلا مدرک زبان دولینگو رو چند وقت هست بعضی دانشگاه ها می پذیرن)، اما چون این موارد استثنا هستند و هنوز که هنوزه به طور وسیع ازشون استفاده نمیشه توی این توضیحات کلی نمی یارم.

مدرک تافل
من به شخصه تافل رو بیشتر از بقیه دوست دارم و باهاش راحت ترم و خودمم همین آزمونو دادم. این آزمون ۱۲۰ نمره داره که نمراتش به طور مساوی بین ۴ مهارت خواندن، صحبت کردن، نوشتن و شنیدن تقسیم شده‌ (یعنی هر بخش ۳۰ نمره). سعی کنید حتما نمره تون به بالای ۹۰ برسه (نمره خوب که به درد رقابت بخوره معمولا بالای ۱۰۰ هست)، نمرات پایین تر از ۹۰ برای رقابت چندان قابل توجه نیستن.

آزمون IBT یا کامپیوتری تافل با ورژن آیلتس یکسری تفاوت هایی داره. اینکه شما آیلتس رو انتخاب کنید یا تافل باید بر این اساس باشه که ببینید با کدومش راحت ترید. ۹۹.۹۹٪ دانشگاه های دنیا هر جفتش رو قبول دارن. حالا اگر از شانستون سراغ دانشگاهی رفتید که فقط یکیش رو قبول داشت دیگه تکلیف معلومه: همون آزمون رو میدید.

برگردیم به تافل...
یکی از اصلی ترین تفاوت های تافل با ایلتس در بخش اسپیکینگ یا صحبت کردنه. در آزمون آیلتس شما با یک شخص حقیقی صحبت می کنید و اون فرد در انتهای مکالمه نمره شما رو ثبت می کنه. بدی این حالت اینه که خیلی از مصاحبه کننده های آیلتس در ایران، انگلیسی، زبان مادریشون نیست‌. مثلا اهل هند هستند و بنابراین لهجه دارن موقع صحبت کردن و این لهجه گاها می تونه غلیظ باشه و روی عملکرد شما (مخصوصا اگر استرس هم داشته باشید) تاثیر بزاره. در تافل شما با یک شخص مصاحبه نمی کنید‌. بلکه توی یک میکروفون حرف می زنید و صدای شما ضبط، برای مرکز ارسال و اونجا نمره دهی میشه. این حالتم می تونه معایب خودش رو داشته باشه: مثلا ناخواسته آروم توی میکروفون حرف بزنید یا اصلا مشکل فنی ای وجود داشته باشه و صدا درست ضبط نشه و مثلا خش بیفته روش و این جور چیزا. بعضیا هم ممکنه کلا معذب باشن که برای آزمون توی میکروفون حرف بزنن. به هر حال باید همه اینارو پیش خودتون بررسی کنید قبل انتخاب آزمون مناسب.

از دیگر تفاوت های این دو آزمون در اینه که سوالات تافل اکثرا چند گزینه هستند، در حالی که آیلتس تنوع بیشتری در نحوه پاسخ دهی داره (پاسخ کوتاه، پر کردن جای خالی و ...).

در ضمن آیلتس مدت زمانش کوتاه تر تافله (آیلتس: ۲ ساعت و ۴۵ دقیقه، تافل ۴ ساعت).

در مورد تافل به طور خاص (منابع، سوالات هر یک از بخش های ریدینگ، لیسنینگ، رایتینگ، و اسپیکینگ، نحوه پاسخ گویی به این سوالات و تکنیک های پاسخ گویی) بعدا چند تاپیک کارگاه مانند مفصل می ذارم (در مورد آیتلس نمی تونم متاسفانه چون خودم این آزمون رو ندادم اما منبع معرفی خواهم کرد). 
اما الان اگر بخوام دونه دونه هر بخش رو باز کنم عملا وارد جاده خاکی میشیم و از بحث اپلای دور. 

مدرک آیلتس

معمولا میگن نمره آوردن تو آیتلس راحت تر از تافله. چقدر این حرف درسته، من نمی تونم قضاوت کنم، چون باید هر دو این آزمون ها رو داد و بعد مقایسه کرد.

در آزمون آیلتس شما سه مهارت خوانش، شنیدن، و نوشتن رو توی یه روز و پشت سر هم می دید. در مورد مهارت چهارم، باید از بین وقت های موجود، زمانی رو برای آزمون اسپیکینگ رزرو کنید (ممکنه با فاصله از سه مهارت دیگه، این بخش رو امتحان بدید).

نمره آیلتس از ۰ تا ۹ هست. برخلاف تافل که نمره کل از جمع نمرات هر مهارت بدست میاد، نمره ایلتس "میانگین" نمرات ۴ مهارت هست. یعنی به هر مهارت از ۰ تا ۹، نمره ای تعلق می گیره و میانگین این ۴ نمره، میشه نمره کلی شما از ۰ تا ۹. بهتره سعی کنید نمره تون بالای ۷ باشه. نمره زیر ۶.۵ جالب نیست.

آیلتس یک آزمون بریتانیایی هست و تافل آمریکایی. اما همونطور که قبلا گفتم دانشگاه های این ۲ کشور، "اکثرا" هر دو رو قبول دارن. اما شما حتما باید وبسایت دانشگاه مورد نظر رو چک کنید تا مطمئن بشید استثنای خاصی وجود نداره. 

یک نکته مهم اینه که مدت زمان اعتبار هر دوی این آزمون ها فقط دو سال هست و با توجه به اینکه تو ایران هزینه این آزمون ها زیاده و پروسه اپلای هم پر از دوره های انتظار پیش بینی ناپذیره، آخرین چیزی که شما می خواید اینه که مجبور بشید دوبار برای آزمون زبان هزینه کنید: صرفا به خاطر اینکه در اثر تاخیر پیش اومده در اپلای، مدرک تافل یا آیلتستون باطل شده. پس وقت شناسی برای آزمون خیلی مهمه. این مدرک باید اخرین بخش از رزومه باشه که تهیه اش می کنید. یعنی مقالاتتون رو چاپ کردید، تکلیف معدلتون معلوم شده، دانشگاه ها و اساتید رو پیدا کردید و فقط مونده که بهشون ایمیل بزنید. قبل ایمیل زدن به اساتید آزمون رو بدید (البته بعضیا که خیلی از رزومشون مطمئن هستند حتی می ذارن بعد ایمیل به اساتید آزمون رو می دن و تو ایمیل این رو به استاد ذکر می کنن که مدرک زبانشون در دست تهیه اس! ولی خب این یه ریسکه که شاید بهتر باشه سراغش نرید). بنابراین گرچه آماده سازی برای آزمون زبان بسته به سطح تون ممکنه از ۶ ماه تا چند سال طول بکشه و شما پیشاپیش باید آماده سازی رو شروع کنید، اما دادن خود آزمون باید در ایده آل ترین زمان ممکن نسبت به آغاز پروسه اپلای صورت بگیره.

معادل سازی نمرات تافل با آیلتس به شرح زیره (منبع: سایت ets)

مدرک GRE
 و اما می رسیم به سخت ترین آزمون رایج در اپلای!
این آزمون نه مهارت شنیدن داره و نه مهارت صحبت کردن. آزمون عمومی جی آر ای کلا سه بخش داره:
بخش مفهومی و ریاضیاتی
بخش لغات
بخش نوشتن تحلیلی
به نظر ساده تر میاد نه؟ اما برعکس! نمره خیلی بالا آوردن توی این آزمون دشوار تر از ۲ آزمون قبلیه.

خبر خوب اینه که برای خیلی از دانشگاها این آزمون اصلا اجباری نیست و نگرفتید هم هییچ اتفاقی نمی افته و مطلقا مهم نیست.
خبر بد اینه که اگر مقصدتون آمریکا یا کاناداس (خصوصااا آمریکا) یکی از مهم ترین فاکتور های رقابتی برای اپلای همین مدرک GRE هستش.

 بخش ریاضیاتیش چندان دشوار نیست و اکثر سوالاتش در حد ریاضی دبیرستانه (ولی خب اون وسطا چنتا سوال سخت هم ممکنه بزارن که قشنگ نمره رو بکشه پایین!)
نمره این بخش از ۱۳۰ تا ۱۷۰ هست.

بخش بعدی که به وربال یا همون بخش لغات معروفه می تونه سخت باشه. به طور کلی سطح لغاتی که شما برای GRE نیاز دارید بالاتر از سطح مورد نیاز تافل یا آیلتس هست. نمره این بخش هم ۱۳۰ تا ۱۷۰.

بخش سوم نوشتن تحیلی هست و نمره اش از صفر تا شیشه. معمولا (اما نه همیشه!)، به نتیجه این بخش توجه چندانی نمیشه. یعنی مثلا وقتی استادی یا دانشگاهی می گه ما نمره ۳۱۰ جی آر ای رو از دانشجویان می خوایم، منظورشون جمع نمره بخش کوانت (ریاضیات) و وربال (لغات) هستش. البته برای برخی رشته ها، رایتینگ جی آر ای هم اهمیت زیادی داره.
به طور کلی رشته شما تعیین می کنه که نمره کدوم بخش مهم تره. مثلا برای رشته های مهندسی اهمیت نمره کوانت (بخش تحلیلی و ریاضیاتی) از وربال هم مهم تره. 
پس هم با ملزومات رشتتون آشنا بشید و هم وبسایت دانشگاه رو دقیق بخونید!!

جی آر ای فقط به آزمون جنرال یا عمومی ختم نمیشه. یکسری آزمون های جی آر ای تخصصی هم وجود دارن که مختص یکسری رشته های خاصن و بهشون جی آر ای سابجکت گفته میشه. جی آر ای های موضوعی که در حال حاضر آزمونشون برگزار میشه عبارتند از:
ریاضیات
شیمی
فیزیک
روان شناسی

زیست شناسی هم تا چند وقت پیش بود اما در بهار سال ۲۰۲۱، از لیست آزمون های جی آر ای موضوعی خارج شد. خلاصه بسته به رشتتون شاید لازم باشه یکی از این آزمون ها رو بدید.

بالاترین نمره در جی آر ای، ۳۴۰ هست. زیر ۳۱۰ بیارید چندان جالب نیست. اعتبار این آزمون ۵ ساله خوشبختانه که وقت زیادی رو برای اپلای به متقاضی میده‌.

نمره کف
همین جا من یک نکته مهم رو ذکر کنم. شما زمانی که برای شرایط ثبت نام وارد سایت دانشگاه می شید می بیند که برای نمره زبان و معدل یکسری اعدادی به عنوان نمره کف بیان شده. مثلا میگه معدل ۳.۵ به بالا، یا تافل ۹۰ به بالا، یا جی آر ای ۳۰۰ به بالا.
ممکنه اول با خودتون فکر کنید خوب چه ساده! آوردن این نمرات راحته. اما دوستان توجه کنید که این ها نمرات حداقلی هستند! یعنی ترجیح دانشگاه اینکه که شما بسیار بالاتر از این نمرات بیارید اما این حداقل ها رو گذاشته تا به شما بگه اگر کمتر از این حد رزومه دارید، اصلا به خودتون زحمت اپلای ندید! پس اگر دیدید یه دانشگاه نمره کمی رو برای تافل تو سایتش زده، خیالتون راحت نشه که خب همون نمره رو بیارم کافیه، چون شما توی رقابت هستید برای اپلای! اگر به حداقل ها بسنده کنید شانس رد شدن اپلیکیشن تون توسط دانشگاه بسیار بالا میره‌.

نحوه ثبت نام برای آزمون های زبان:

۱. نیت!
مهمه، پروسه اش کمی حوصله بره
:)))

۲. ایجاد اکانت در سایت ets
این سایت که مثل اپراتور و نماینده همه این آزمون ها عمل می کنه جاییه که شما اکانت باز می کنید و اطلاعاتتون رو وارد می کنید. حجم اطلاعات شاید کمی زیاد به نظرتون بیاد اما مهم اینه که خودتون حتما پر کنید و دست این و اون ندید. صحت اطلاعات از اهمیت بسیار زیادی برخورداره. همون جا سنتر آزمون و تاریخ مورد نظر رو هم تعیین می کنید.

۳. پرداخت
برا این مرحله راحت ترین کار رجوع به یه سایت واسطه برا پرداخت و تهیه ووچر هست مثل شریف ویزا یا تهران پیمنت که ریال واریز کنید و دلار پرداخت بشه. بعدش به شما یک ووچر تعلق می گیره که شما در سایت ets با وارد کردن کدش می تونید پرداختتون رو نهایی کنید. هر ووچر یکسال اعتبار داره. 

هزینه آزمون ها:
جی آر ای عمومی (جنرال): ۲۰۵ دلار
جی آر ای موضوعی: ۱۵۰ دلار
تافل: ۲۴۵ دلار برای ایران. کشور به کشور این قیمت متفاوته.
آیلتس: ۲۲۰ دلار برای ایران.
نتایج نهایی این آزمون ها بین ۱۰ تا ۱۵ روز بعد مشخص میشه. شما می تونید همون ابتدا ۴ تا دانشگاه رو تعیین کنید که نمره تون رایگان براشون ارسال بشه. اگر بعدا بخواید این نمره رو از طریق ets برای دانشگاهی بفرستید متقبل هزینه خواهید شد.

فکر می کنم در این تاپیک تا همین اندازه کافی باشه. در تاپیک بعدی در مورد مقالات و سایر موارد یک رزومه خوب صحبت میکنم.

شاد و موفق باشید!