چرا بعضیها خودشان را زشت میبینند و دیگران را زیبا؟ نگاه روانشناسی به مقایسههای ظاهری
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که وقتی عکس یا ویدئویی از یک شخص معروف یا حتی دوستانتان میبینید، احساس کنید خودتان از نظر ظاهر پایینتر هستید یا حتی زشتید. این احساس، یک تجربه کاملاً انسانی است و ریشههای روانشناسی دارد.
۱. مقایسه اجتماعی: مغز ما به طور طبیعی خود را با دیگران مقایسه میکند. وقتی دائم عکسهای «ایدهآل» یا ویرایش شده را در شبکههای اجتماعی میبینیم، ناخودآگاه خود را پایینتر میبینیم. این پدیده به نام «اثر مقایسه اجتماعی» شناخته میشود و باعث کاهش اعتماد به نفس میشود، حتی اگر واقعیت زندگی دیگران همیشه آن چیزی که میبینیم نباشد.
۲. خودپذیری و عزت نفس: روانشناسان معتقدند یکی از مهمترین عوامل شادی و آرامش، پذیرش خود با تمام ویژگیها و نقصهاست. تمرکز روی تواناییها، مهارتها و ویژگیهای مثبت خود، به ما کمک میکند احساس کمبود کمتری نسبت به دیگران داشته باشیم.
۳. تفاوت معیارهای واقعی و ایدهآل: زیبایی فقط به ظاهر خلاصه نمیشود. رفتار، مهربانی، خلاقیت، هوش و مهارتها هم بخش بزرگی از جذابیت هستند. وقتی معیارهایمان محدود به ظاهر شود، مقایسهها اغلب منفی و ناامیدکننده خواهد بود.
۴. دید سختگیرانه نسبت به خود: بیشتر افراد خودشان را سختگیرانهتر قضاوت میکنند. نکاتی که خودمان درباره خودمان منفی میبینیم، دیگران اغلب اصلاً متوجه نمیشوند یا حتی آنها را مثبت میبینند.
۵. آگاهی و تمرین ذهنی: روانشناسان پیشنهاد میکنند وقتی احساس میکنیم خودمان را پایینتر از دیگران میبینیم، چند تمرین ساده انجام دهیم:
هر روز سه ویژگی مثبت خود را یادداشت کنیم.
ذهن خود را از مقایسههای غیرضروری با دیگران بازداریم.
تمرین سپاسگزاری از تواناییها و ظاهر خود داشته باشیم.
در نهایت، احساس «زشت بودن» یا «کمتر بودن» طبیعی است، اما یاد گرفتن اینکه چگونه با خودمان مهربان باشیم و دیدگاههای واقعبینانه نسبت به خود و دیگران پیدا کنیم، میتواند به آرامش و اعتماد به نفس بیشتر منجر شود.