امشب یعنی شب نهم ذیحجه یکی از شبهایی است که بزرگان و علمای اخلاق به شبزندهداری آن توصیه کردهاند تا از فضیلتهای این فرصت کمنظیر غافل نمانیم و در روز عرفه نیز مشمول رحمت الهی شویم. شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان نوشته است: شب نهم ذیحجه از شبهای پربرکت و شب مناجات با خداوندِ برآورنده حاجات است و توبه در آن شب پذیرفته و دعا در آن مستجاب است و کسیکه آن شب را با عبادت به پایان ببرد، پاداش ۱۷۰ سال عبادت دارد.
خدا رحمت کند آیتالله آقامجتبی تهرانی را که این روایت را نقل می کرد و می گفت: شب عرفه هر دعای خیری که انسان داشته باشد، به اجابت می رسد و برای کسی که در شب عرفه اطاعت الهی را بکند و اعمال صالحه انجام دهد، معادل ۱۷۰ سال اطاعت و عبادت است؛ یعنی از نظر پاداش چنین چیزی به او داده میشود. این روایت، عظمت شب عرفه را می رساند. لذا امشب را قدر بدانید و اولین مسالهای که درباره این شب تاکید شده دعا کردن است و در روایت است که دعا کنید؛ دعای خیر کنید و بدانید که این دعاها به اجابت می رسد. مقید باشید که امشب، مشغول غیر عبادت نباشید؛ کاری کنید که اشتغالات کنار برود تا بتوانید به سوی عبادات و صالحات بروید.
این استاد اخلاق از شب و روز عرفه به عنوان فرصتی کوتاه برای جاماندگان و نیازمندان یاد کرد و گفت: وقتی چنین معادلهای هست که عبادت امشب مانند عبادت ۱۷۰ ساله است، خیلی انسان باید مراقبت و جدیت داشته باشد. این خیلی قابل توجه است، چون این شب یکی از بزرگترین فرصت هایی است که ما داریم.
وی همچنین درباره اهمیت این شب گفت: از غروب شب عرفه تا غروب روز عرفه زمان بسیار بزرگی است. این را گفتم تا امشب که به حسب ظاهر شب عرفه است و موقعیت بسیار خوبی است، هم دعا کنید و هم به اعمال صالحه مشغول شوید. این را هم بدانید که دعاهایی که میکنید اگر برای دیگران باشد، چیز بیشتری نصیبتان میشود.
آقامجتبی تهرانی با بیان فضیلت های روز عرفه سفارش کرد: این فرصت را که بهترین فرصت است؛ به خصوص از ظهر تا هنگام غروب را که در روایات وارد شده از دست ندهید.
روز عرفه نیز یکی از اعیاد بزرگ است؛ گرچه به اسم عید نامیده نشده و روزی است که خدا بندگانش را به عبادت و طاعت خویش دعوت کرده و سفرههای جود و احسانش را برای آنان گسترده و شیطان در این روز خوارتر، حقیرتر، راندهتر و خشمناکتر از روزهای دیگر است.
شیخ عباس قمی با اشاره به فضیلت های روز عرفه نوشت: حضرت زین العابدین (ع) در روز عرفه صدای گدایی را شنید که از مردم درخواست کمک میکرد، به او فرمود وای بر تو، آیا در این روز از غیر خدا درخواست میکنی و حال آنکه برای بچههای در رحم، در این روز امید میرود که احسان خدا شامل حالشان گردد و سعادتمند شوند.
آیت الله مجتبی تهرانی با اشاره به روایتی گفت: حضرت امام جعفر صادق (ع) فرمود اگر کسی در ماه مبارک رمضان مورد مغفرت الهی قرار نگیرد غفران برای او نیست مگر آنکه عرفه را درک کند. از این روایت دو مطلب به دست می آید. یکی، عظمت ماه مبارک رمضان از نظر گسترش مغفرت الهی است که همه را در بر می گیرد. دوم، عظمت عرفه است. در ماه مبارک رمضان، زمان مطرح است. ممکن است برای عرفه هم زمان مطرح باشد؛ یعنی روز خاص و هم مکان مورد نظر باشد که آن زمین عرفات است ولی مسلما زمان در اهمیت موضوع دخالت دارد که روز عرفه است. از لحاظ قید زمان، اگر کسی در ماه مبارک رمضان مورد مغفرت الهی قرار نگرفت، مسلما اگر در روز عرفه از خداوند طلب مغفرت کند مورد مغفرت الهی قرار خواهد گرفت