خُمر و جلباب دو نوع پوشش هستند که در قرآن کریم به آنها اشاره شده است. این دو مفهوم بخشی از احکام پوشش زنان در اسلام هستند و به نوعی با مفهوم حجاب مرتبطاند. در ادامه تفاوتها و شباهتهای آنها توضیح داده شده است:
---
1. خُمر (خمار):
تعریف:
"خُمر" جمع "خمار" است و به معنای روسری یا پوششی است که زنان برای پوشاندن سر و گردن خود استفاده میکردند.
آیه مرتبط:
در آیه 31 سوره نور آمده است:
«وَلیَضرِبنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَی جُیُوبِهِنَّ...»
به زنان دستور داده شده است که خُمر (روسریهایشان) را روی گریبانها (یقه و سینه) بیندازند.
مفهوم:
پیش از اسلام، زنان عرب معمولاً روسری میپوشیدند، اما انتهای آن را به پشت سر میانداختند و گردن و سینه نمایان بود. قرآن توصیه کرد که خمار را به گونهای استفاده کنند که گردن و سینه نیز پوشیده شود.
---
2. جلباب:
تعریف:
"جلباب" به پوششی بلند و سراسری گفته میشود که کل بدن را میپوشاند. این لباس معمولاً مانند یک چادر یا عبای بزرگ بوده است.
آیه مرتبط:
در آیه 59 سوره احزاب آمده است:
«یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِأَزْوَاجِکَ وَبَنَاتِکَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ...»
به زنان مؤمن توصیه شده است که جلابیب (پوششهای بلند) خود را بر خود بپیچند تا شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند.
مفهوم:
جلباب نوعی لباس بوده که بیشتر برای پوشاندن بدن در محیطهای عمومی استفاده میشده و هدف آن حفظ حیا و جلوگیری از جلب توجه بوده است.
---
آیا شبیه حجاب امروزی هستند؟
خمار:
خمار شباهت زیادی به روسری یا مقنعه امروزی دارد، به شرطی که گردن و سینه را نیز بپوشاند.
جلباب:
جلباب شباهت زیادی به چادر یا عبای امروزی دارد که برای پوشاندن کل بدن استفاده میشود.
---
جمعبندی:
خمار بیشتر برای پوشاندن سر، گردن و سینه استفاده میشود.
جلباب لباسی بلند و سراسری است که کل بدن را میپوشاند.
حجاب امروزی در اشکال مختلف (چادر، مانتو، روسری) الهامگرفته از این دو مفهوم است و بر اساس شرایط فرهنگی و اجتماعی جوامع مختلف شکل گرفته است.