سلام و عرض ادب
بطور اتفاقی از طریق سرچ گوگل اومدم توی تاپیک شما و دیدم براتون سواله و ذهنتون رو درگیر کرده .
بطور اجمالی و مستدل سعی کردم براتون برده داری در اسلام رو توضیح بدم [چرا برده میگرفتن؟چرا همرو یک شبه آزاد نکردن؟ مگر اونها هم انسان نیستن و ...] امیدوارم مفید باشه براتون .
توضیحاتی که نوشتم کمی طولانیه ولی چند دقیقه وقت بزارید و بخونید، مطمئنم به امید خدا بسیاری از شبهات ذهنتون در موضوع برده داری رفع خواهد شد .
.➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️
ابتدا یه مقدماتی میگم بعد سوالات اصلی رو پاسخ میدم :
اولاً، اسلام ابداع کننده برده داری نیست و قبلا در جوامع مختلف بوده مثل ایران باستان خودمون که میتونم ده ها سند و رفرنس از کتیبه ها و اقوال مورخان باستان بیارم براتون اگر خواستید .
ثانیاً، چیزی که جزء فرهنگ مردم هست و در چندصد سال تبدیل به فرهنگ شده رو نمیشه یک شبه با یک حکم لغو کرد ! چون مردم قطعاً برنمیتابن و کار بر پیامبر -صلی الله علیه وآله- بسیار سخت میشد . خصوصاً اینکه برده ها جزء اقتصاد اون دوران بودند و بسیاری از مردم بابت خرید برده کلی پول خرج کرده بودن و عده کلاً شغلشون خرید و فروش برده بود و کل سرمایشون محسوب میشد ،فرضاً اگر شما یک شبه دستور بدید برده ها آزاد بشن بسیاری از مردم بخش زیادی از مالشون رو از دست میدن و حب مال ممکنه باعث بشه طرف جلوی پیامبر بیاسته کما اینکه بسیاری از فرماندهانی که با ائمه جنگیدند و در قتلشون دست داشتند با پول و رشوه خریده شده بودن ... مضافا اینهمه برده اگر یک شبه آزاد بشن کجا برن ؟ اون زمان که هتل و رستوران و امکانات نبوده و بیابون بوده کلاً ،طبعا اینها نیاز به جا و غذا و .. داشتند، نکته مهم دیگه اینه که آزاد کردن تمام برده ها مساوی با از بین بردن برده داری نیست چون هنوز تفکرش باقی مونده و برده هایی که آزاد شدن توجیه نیستند ! یکی از اهداف اسلام ضمن آزادی برده ها تربیت اونها بوده ، برده تربیت نشده (از نظر دینی و اخلاقی و ...) ممکن بود از ترس فقر و ... پناه ببرن به بقیه و دوباره برده بشن یا از سر عقده خودشون کسی رو برده کنن ! بعضیا هم جز برده بودن و انجام خدمات منزل توان و حرفه دیگری نداشتند مشابه بسیاری از کارگران ضعیف امروزی که جز کار ساعتی توان دیگری ندارن بندگان خدا و اگر نباشه بیکارن ، هدف اسلام ابتدا تربیت دینی-اخلاقی و آموختن ناشایست بودن برده داری و سپس آزاد کردن برده ها بود . برای همین ائمه توجیه میکردن و سپس آزاد میکردن (مانند امام سجاد صلوات الله علیه که یک برده رو چنان تربیت کرده بود مستجاب الدعوه شده بود!)
• اسلام سنت برده داری که از قبل موجود بود رو طوری قانون مند کرد که در طول زمان ریشش بخشکه و جایگاه انسانی برده بهش برگرده و چیزی به اسم برده و برده داری دیگه وجود نداشته باشه ، مثلا قبل از اسلام مالک برده با یک عصبانیت ساده برده رو میکشت و به کسی هم پاسخگو نبود ولی اسلام گفت حق ندارید برده رو بزنید یا بکشید !
امام سجاد علیه السلام در رساله حقوقش فرمود : هم إِخْوَانُکُمْ جَعَلَهُمُ اللَّهُ تَحْتَ أَیدِیکُمْ فَمَنْ کَانَ أَخُوهُ تَحْتَ یدِهِ فَلْیطْعِمْهُ مِمَّا یأْکُلُ وَ لْیکْسُهُ مِمَّا یلْبَسُ وَ لَا یکَلِّفْهُ مَا یغْلِبُهُ فَإِنْ کَلَّفَهُ مَا یغْلِبُهُ فَلْیعِنْهُ؛ اینان برادران شمایند که خدا آنها را زیردست شما کرده و هر که برادرش زیردست او است باید به او بخوراند از هر چه می خورد و به او بپوشاند از آنچه می پوشد و به او تکلیف بیش از قدرتش نکند و اگر تکلیف بیش از قدرت کرد، کمکش کند !!! 📚(الکافی، ج۵، ص ۱۱۴)
حتی قرآن فرموده برای برده و کنیز های مومنتون همسر پیدا کنید ! (نور/۳۲)
برای آزادی برده هم بهانه های مختلفی قرار داد ... در قرآن بخشش برخی گناهان در گرو آزاد کردن برده هست مثل شکستن سوگند(مائده/۸۹) ،کفاره قتل عمد (نساء/٩٢)،کفاره ظهار (مجادله/۲و۳) کفاره شکستن روزه و... ، به علاوه اینکه خود برده آزاد کردن بدون بهانه خاصی و صرفاً برای مشمول رحمت الهی شدن به عنوان یک فضیلت معرفی شده به این ترتیب برده داری کم کم تضعیف شد بین مسلمانان .
⭕️ حالا مسائل اساسی تر 👇
• برده و کنیز فقط و فقط برای افراد حاضر در میدان جنگ هست (مردان شمشیر میگرفتن و میجنگیدن و زنان به عنوان کادر خدماتی (مداوای زخمی ها،غذا و..) در میدان حاضر میشدن و برای سایر افراد نیست ! یعنی کسی حق نداره جنگ رو آغاز کنه و به یک شهر حمله کنه و مردم رو به بردکی و کنیزی بگیره.
• دلیل اینکه اسیر و برده میگرفتن کاملا منطقی و عقلی بود چرا ؟ درمورد کسانی که برای کشتن ما وارد میدان جنگ شدن و موفق به قتل ما نشدن و اسیر ما شدن ما چند تا راه بیشتر برای برخورد با اونها نداریم :
[ادامه در کامنت دوم]