هرزه خواري در بارداري
پیکا یا هرزه خواری در بارداری: علل، علائم و درمان
بارداری یک دوره پر از تغییراته و گاهی این تغییرات باعث بروز رفتارهای عجیب و غریب می‌شن. یکی از این موارد، پیکا است، یعنی هوس خوردن چیزهایی که غذا نیستن! شاید تعجب کنی ولی خیلی از خانم‌های باردار تجربه میل شدید به یخ، خاک، نشاسته خام و حتی صابون رو دارن. حالا این موضوع چقدر نگران کننده است؟ و چطور باید باهاش برخورد کرد؟
پیکا چیه و چرا در بارداری بیشتر اتفاق میفته؟
پیکا یا هرزه‌خواری یک نوع اختلال تغذیه‌ای است که وقتی فرد به مدت حداقل یک ماه میل شدید به خوردن مواد غیرغذایی داره، تشخیص داده می‌شه. توی بارداری، این مشکل بیشتر شایعه، چون بدن نیازهای تغذیه‌ای خاصی پیدا می‌کنه و گاهی کمبود یک سری مواد باعث این هوس‌های غیرمعمول می‌شه.
برخی از مواد غیرغذایی که افراد دچار پیکا ممکنه بخورن، شامل این موارد می‌شه:
- یخ (پاگوفاژی)
- خاک و گل (ژئوفاژی)
- نشاسته خام یا برنج نپخته (آمیلوفاژی)
- صابون، گچ، خاکستر، پودر بچه و حتی موی سر!
علت بروز پیکا در بارداری
هنوز دلیل قطعی پیکا مشخص نیست، اما یک سری عوامل موثر در ایجادش مطرح شدن:
- کمبود مواد مغذی: بعضی از تحقیقات نشون دادن که کمبود آهن و روی، مخصوصاً توی سه‌ماهه اول بارداری، می‌تونه باعث ایجاد پیکا بشه. کم‌خونی فقر آهن در بارداری یکی از دلایل رایج این وضعیت محسوب می‌شه.
- تاثیرات هورمونی: تغییرات شدید هورمونی که توی دوران بارداری اتفاق می‌افته، می‌تونه روی اشتها و علایق غذایی تأثیر بذاره و باعث ایجاد میل به مواد غیرخوراکی بشه.
- عوامل روانی و فرهنگی: در بعضی از فرهنگ‌ها، مصرف خاک یا گل در بارداری یک باور قدیمی محسوب می‌شه که اعتقاد دارن برای سلامت مادر و جنین مفیده. همچنین استرس و اضطراب هم می‌تونه نقش داشته باشه.
آیا پیکا در بارداری خطرناکه؟
پیکا به خودی خود خطرناک نیست، اما اگه کنترل نشه، می‌تونه عوارض بدی به جا بذاره:
- مشکلات گوارشی: مصرف مواد غیرغذایی مثل خاک یا نشاسته خام ممکنه باعث یبوست شدید، انسداد روده یا حتی مسمومیت بشه.
- عفونت و مسمومیت: خوردن چیزهایی مثل خاک یا فلز ممکنه حاوی باکتری‌ها، انگل‌ها و مواد شیمیایی سمی باشه که می‌تونن به مادر و جنین آسیب بزنن.
- کمبود مواد مغذی: وقتی یک فرد دچار پیکا شده، ممکنه به جای مصرف غذاهای مغذی، با مواد بی‌ارزش خودش رو سیر کنه، که این می‌تونه باعث سوءتغذیه بشه.
چطور پیکا در بارداری را کنترل کنیم؟
اگه توی بارداری احساس می‌کنی دچار پیکا شدی، مهم‌ترین اقدام اینه که به پزشک یا متخصص تغذیه مراجعه کنی. اما یک سری روش‌های عمومی برای مدیریت این وضعیت وجود داره:
- آزمایش خون بده: بررسی سطح آهن، روی و سایر مواد معدنی توی بدن می‌تونه کمک کنه تا ببینی کمبودی داری یا نه.
- رژیم غذایی متعادل داشته باش: استفاده از مواد غذایی سرشار از آهن مثل گوشت قرمز، حبوبات، تخم‌مرغ و سبزیجات برگ سبز، می‌تونه کمبودهای تغذیه‌ای رو جبران کنه.
- مکمل‌های مورد نیاز رو مصرف کن: اگه پزشک تشخیص بده که کمبود ویتامین یا مواد معدنی داری، ممکنه برات مکمل تجویز کنه تا سطح مواد ضروری بدنت بالا بره.
- عوامل روانی هم مهم هستن: استرس و اضطراب می‌تونن روی اشتها و میل به غذا تأثیر بذارن. یوگا، مدیتیشن و مشاوره روانشناسی می‌تونن کمک کنن.
- از جایگزین‌های سالم استفاده کن: اگه میل شدیدی به خوردن یخ در بارداری داری، سعی کن به جای اون‌ها از خوراکی‌های مغذی مثل میوه‌های تازه و مغزها استفاده کنی.
آیا پیکا بعد از زایمان از بین میره؟
خوشبختانه، در بیشتر موارد، پیکا بعد از زایمان خودبه‌خود برطرف می‌شه، به‌خصوص اگه علتش کمبود مواد مغذی بوده باشه. اما اگه این مشکل ادامه پیدا کرد، بهتره بررسی‌های بیشتر انجام بشه تا مطمئن بشی که دلیل زمینه‌ای دیگه‌ای وجود نداره.
حرف آخر
پیکا یک اختلال تغذیه‌ای است که توی بارداری بیشتر دیده می‌شه و معمولاً به دلیل کمبود مواد مغذی مثل آهن یا روی اتفاق می‌افته. این مشکل می‌تونه به سلامتی مادر و جنین آسیب بزنه، اما خوشبختانه قابل کنترل و درمانه. اگه احساس می‌کنی که دچار این وضعیت شدی، بهتره با پزشک مشورت کنی تا راهکارهای مناسب برای برطرف کردنش رو پیدا کنی. تغذیه مناسب، مصرف مکمل‌ها و مدیریت استرس می‌تونن به بهبود این شرایط کمک کنن.
