و سبب آن یا ضعف نفس است، یا طمع مالی. و آن از جمله مهلکات است. و ضرر آن عام، و فساد، آن تام است، زیرا اگر بساط امر به معروف و نهی از منکر پیچیده شود، و اساس آن برچیده شود، آیات نبوت از میان مردم بر طرف، و احکام دین و ملت ضایع و تلف می‌گردد.
و جهل و نادانی عالم را فرو می‌گیرد. و ضلالت و گمراهی ظاهر می شود. و آثار شریعت رب العالمین فراموش، و چراغ آیین سید المرسلین خاموش، فتنه و فساد شایع، و ولایت و اهل آنها نابود و ضایع می‌گردند.
و از این جهت است که می‌بینی و می‌شنوی که: در هر روزگاری که قوی النفس دینداری که حکم او نافذ و جاری بود، از علمای صاحب دیانت، یا امرای صاحب سعادت از پی این کار دامن همت بر میان زد، و در راه دین و آئین از ملامت وسرزنش مردمان اندیشه نکرد، همه مردمان به طاعات و «مبرات» [۱] راغب، و تحصیل علم و عمل را طالب شدند. و برکات از آسمان بر ایشان نازل، و خیر دنیا و آخرت ایشان را حاصل شد.
و در هر زمانی که عالم عاملی، یا سلطان عادلی همت بر این امر خطیر نگماشت، و این کار عظیم را سهل انگاشت، امر مردم فاسد، و بازار علم و عمل کاسته گشته مردم به لهو و لعب مشغول، و به هوا و هوس گرفتار، و خود سر شدند. و یاد خدا و فکر روز جزا را فراموش، و از باده معاصی و ملاهی مست و مدهوش گشتند.
و به این سبب در آیات و اخبار، مذمت بسیار بر ترک امر به معروف و نهی از منکر شده.
----------
[۱]: ۱. خوبیها.
