شست‌وشوی دست‌ها و کنترل خونریزی 

هنگام مشاهده بریدگی یا خراش قبل از هر اقدامی، دست‌های خود را با آب و صابون خوب بشویید تا از انتقال آلودگی جلوگیری شود. سپس محل جراحت را به دقت بررسی کنید. اگر زخم خونریزی دارد، با استفاده از یک باند یا پارچه تمیز به طور مستقیم و محکم روی محل بریدگی فشار دهید تا خونریزی بند بیاید. اگر پس از ۱۰ دقیقه فشار مستقیم خونریزی متوقف نشد، فوراً کودک را به مراکز درمانی یا اورژانس منتقل کنید.

حذف اجسام خارجی و تمیز کردن زخم

بعد از توقف خونریزی، بررسی کنید که آیا شیشه، خاک، یا هر جسم خارجی دیگری داخل زخم باقی مانده است یا خیر. در صورت مشاهده، سعی کنید آن را با آب سرد جاری بشویید. اگر جسم خارجی بیرون نیامد، می‌توانید با موچین استریل به‌دقت آن را خارج کنید اما اگر موفق نبودید، بهتر است این کار توسط پزشک انجام شود.

شست‌وشوی دقیق زخم

زخم را با آب گرم و صابون ملایم به آرامی شست‌وشو دهید تا آلودگی‌ها و میکروب‌ها از بین بروند. سپس محل را با یک پارچه تمیز یا گاز استریل به آرامی خشک کنید. اگر کودک همکاری نمی‌کند، می‌توانید محل جراحت را در ظرفی پر از آب قرار دهید تا تمیز شود. از فوت کردن روی زخم خودداری کنید، زیرا این کار ممکن است میکروب‌های دهان را وارد زخم کند و احتمال عفونت را افزایش دهد.

استفاده از داروهای ضدعفونی و پماد آنتی‌بیوتیک

استفاده از پماد آنتی‌بیوتیک مانند باسیتراتین (Bacitracin) پس از شست‌وشوی زخم می‌تواند به کاهش احتمال عفونت کمک کند. اما از مصرف موادی مانند الکل، پراکسید هیدروژن، ید، یا مرکورکروم خودداری کنید، زیرا این مواد می‌توانند باعث سوزش شدید، آسیب به بافت‌های حساس و کند شدن روند ترمیم زخم شوند.

نحوه پانسمان بریدگی و خراش

زخم‌های کوچک و سطحی در صورتی که در معرض هوا قرار گیرند، سریع‌تر بهبود پیدا می‌کنند؛ بنابراین در صورت امکان از پانسمان استفاده نکنید مگر اینکه زخم در ناحیه‌ای باشد که ممکن است آلوده یا کثیف شود. برای بریدگی‌های عمیق‌تر، بعد از اطمینان از تمیز بودن و خشک بودن پوست، می‌توانید از چسب زخم استفاده کنید. چسب را طوری بزنید که لبه‌های زخم به آرامی به هم نزدیک شوند و جریان خون محدود نشود.

هر روز پانسمان را تعویض کنید و در صورت مرطوب شدن، حتماً آن را عوض کنید. زمانی که زخم دلمه بست یا کاملاً بسته شد، دیگر نیازی به پانسمان نیست. اگر کودک عادت دارد دلمه را بکند، بهتر است برای محافظت از زخم از پانسمان استفاده کنید.

برخی پزشکان توصیه می‌کنند برای زخم‌های سطحی در طول شب اجازه دهید محل زخم باز بماند تا کمی خشک شود، مگر اینکه زخم شدید باشد یا احتمال آلودگی وجود داشته باشد که در این صورت پوشاندن زخم ضروری است.

کاهش درد و مراقبت از کودک

در صورت وجود درد، می‌توانید مسکن‌های مخصوص کودکان مانند استامینوفن یا ایبوپروفن با دوز مناسب سن و وزن کودک را استفاده کنید. هرگز به کودکان آسپیرین ندهید، چون ممکن است باعث عارضه‌ای جدی به نام سندرم رایه (Reye’s Syndrome) شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

• اگر پس از ۱۰ دقیقه فشار مستقیم، خونریزی بند نیامد

• در صورت وجود جسم خارجی که خارج کردن آن ممکن نیست

• در صورتی که بریدگی عمیق، وسیع یا روی صورت باشد

• اگر بریدگی ناشی از گازگرفتگی حیوان یا انسان است

• در مواردی که بریدگی در نواحی‌ای است که پوست کشیده می‌شود مانند کف دست یا انگشتان

• زمانی که بریدگی عمیق و سوراخ‌شده باشد و احتمال نیاز به واکسن کزاز مطرح باشد

  

همچنین در صورت مشاهده علائم عفونت مانند قرمزی، ورم، ترشح چرک، گرم شدن ناحیه اطراف زخم یا تب، حتماً به پزشک مراجعه کنید. در صورت لزوم، پزشک آنتی‌بیوتیک مناسب تجویز خواهد کرد.

نیازمندی به بخیه

بریدگی‌های عمیق با لبه‌های نامنظم که پوست را کاملاً جدا کرده‌اند، احتمالاً به بخیه نیاز دارند. بخیه معمولاً باید ظرف ۶ تا ۸ ساعت پس از حادثه زده شود تا خطر عفونت و جای زخم کاهش یابد. بهتر است همیشه برای بررسی دقیق به پزشک مراجعه کنید.

🔄آخرین به روز رسانی : 14 مرداد 1404