روش‌های پیشگیری از سرماخوردگی کودک
راهکارهای کاهش سرماخوردگی در کودکان
قراره چی بدونیم؟
- سرماخوردگی چطوری پخش می‌شه؟
- تعداد سرماخوردگی‌هایی که بچه‌ها معمولاً می‌گیرن
- کارهای رایج برای پیشگیری از سرماخوردگی
- تصور اشتباه درباره سیستم ایمنی بچه‌ها
- چه کارهایی مؤثره؟ چه کارهایی نه؟
- مکمل‌ها و آنتی‌بیوتیک‌ها
سرماخوردگی بین بچه‌ها خیلی رایجه، مخصوصاً تو فصل زمستون. بچه‌ها وقتی سرما می‌خورن، حالشون خوب نیست، ممکنه نتونن برن مدرسه، مهدکودک یا حتی فعالیت‌های دیگه‌شون. این موضوع باعث می‌شه پدر و مادر یا مراقبشون هم مجبور شن از کارشون مرخصی بگیرن.
بیشتر از ۲۰۰ نوع ویروس مختلف وجود داره که می‌تونن باعث سرماخوردگی بشن. این ویروس‌ها معمولاً از طریق هوا یا تماس نزدیک با افراد مبتلا، به دیگران منتقل می‌شن.
ترشحات بینیِ کسی که سرما خورده می‌تونه مقدار زیادی ویروس داشته باشه. وقتی اون فرد سرفه یا عطسه می‌کنه، قطره‌های ریزی از این ویروس‌ها وارد هوا می‌شن. اگه کسی هوای آلوده به این ویروس رو تنفس کنه، ممکنه خودش هم سرما بخوره.
از طرف دیگه، ویروس‌های سرماخوردگی می‌تونن روی سطوح و اشیاء مختلف هم بمونن. وقتی کسی اون سطح آلوده رو لمس می‌کنه، ویروس به دستش منتقل می‌شه. اگه اون فرد بعدش دستش رو به بینی یا دهانش بزنه، احتمال ابتلاش خیلی بالا می‌ره.
همچنین وقتی کسی که سرما خورده دست به بینی یا صورتش می‌زنه، ویروس به دستش منتقل می‌شه و می‌تونه از طریق دست دادن یا لمس وسایل، دیگران رو هم مبتلا کنه.
نکته مهم اینه که کودکان کوچیک بیشتر در معرض سرماخوردگی هستن، چون سیستم ایمنی‌شون هنوز کامل شکل نگرفته و دائم دستشون توی بینی یا دهانه!
و یه چیز مهم دیگه: هیچ واکسنی برای جلوگیری از سرماخوردگی معمولی وجود نداره. برای همین رعایت بهداشت و مراقبت‌های پیشگیرانه خیلی مهمه.
تعداد سرماخوردگی‌هایی که بچه‌ها معمولاً می‌گیرن
بیشتر والدین نمی‌دونن که سرماخوردگی توی بچه‌های سالم کاملاً طبیعیه و خیلی هم شایعه. فقط ۱۰٪ از والدین می‌دونستن که بچه‌های سن پیش‌دبستانی به‌طور میانگین حداقل ۶ بار در سال سرما می‌خورن. جالب‌تر اینکه بیش از یک‌سوم(۳۵٪) از والدین به‌اشتباه فکر می‌کردن که بچه‌ای که بیشتر از یکی دو بار در سال سرما می‌خوره، حتماً سیستم ایمنی‌اش ضعیفه، درحالی‌که این‌طور نیست.
کارهایی که والدین برای پیشگیری از سرماخوردگی بچه‌ها انجام می‌دن
تشویق به رعایت بهداشت شخصی
تقریباً همه‌ی والدین حداقل یکی از عادت‌های بهداشتی رو به بچه‌هاشون یاد می‌دن یا تشویقشون می‌کنن که رعایت کنن تا کمتر سرما بخورن.
این رفتارها شامل موارد زیر می‌شه:
- شستن مداوم دست‌ها
- استفاده از ضدعفونی‌کننده‌ی دست
- اجازه ندادن به بچه‌ها برای خوردن یا نوشیدن مشترک با بقیه
- منع کردن بچه‌ها از گذاشتن دست توی دهان یا بینی
این روش‌ها واقعاً مؤثرن و باعث می‌شن سرماخوردگی کمتر بین بچه‌ها پخش بشه.
پیامدها و نکات مهم برای والدین
سرماخوردگی توی بچه‌ها، مخصوصاً توی فصل زمستون، خیلی شایعه و می‌تونه روی کل خانواده تأثیر بذاره؛ مثل:
- خواب شبانه‌ی پدر و مادر به‌هم می‌ریزه
- بچه نمی‌تونه بره مدرسه یا مهدکودک
- پدر و مادر مجبور می‌شن مرخصی بگیرن یا کارشونو عقب بندازن
به‌طور متوسط، بچه‌های پیش‌دبستانی حداقل شش بار در سال سرما می‌خورن و بعضی از این سرماخوردگی‌ها ممکنه تا دو هفته طول بکشه. واسه همین خیلی وقتا به نظر پدر و مادر می‌رسه که بچه‌شون همیشه مریضه!
تصور اشتباه درباره سیستم ایمنی بچه‌ها
در تحقیق‌های انجام شده نشون داده می‌شه که بیشتر والدین نمی‌دونن سرماخوردگی چقدر توی بچه‌های سالم رایجه و خیلی‌ها به اشتباه فکر می‌کنن:
«اگه بچه‌م زیاد سرما می‌خوره یعنی سیستم ایمنیش ضعیفه».
در حالی‌که این یه باور غلطه و می‌تونه باعث بشه والدین تصمیم‌های نادرستی برای پیشگیری از سرماخوردگی بگیرن.
چه کارهایی مؤثره؟ چه کارهایی نه؟
خیلی از والدین واقعاً تلاش می‌کنن که بچه‌شون سرما نخوره، ولی همه نمی‌دونن کدوم روش‌ها واقعاً علمی و مؤثرن.
بیشتر والدین از روش‌های مؤثر استفاده می‌کنن، مثل:
- آموزش بهداشت فردی به بچه
- شستن درست و مکرر دست‌ها
- دوری از افرادی که مریضن
اما خیلی‌ها هم هنوز به باورها و خرافات قدیمی تکیه می‌کنن، مثل:
- نذارن بچه با موی خیس یا پای برهنه بیرون بره
- نذارن با موی خیس بخوابه
- بچه رو مدت زیادی توی خونه نگه می‌دارن که "مریض نشه"
این کارها احتمالاً ضرری ندارن، ولی هیچ مدرک علمی‌ای نیست که نشون بده واقعاً فایده‌ای دارن.
بدتر از اون، بعضی والدین فکر می‌کنن این روش‌های قدیمی از روش‌های علمی هم بهترن!
درباره مکمل‌ها و آنتی‌بیوتیک‌ها
حدود نصف والدین می‌گن به بچه‌شون مکمل یا ویتامین می‌دن تا سرما نخوره. این محصولات خیلی تبلیغ می‌شن، اما واقعاً:
- هیچ مدرک علمی معتبری نیست که نشون بده واقعاً از سرماخوردگی جلوگیری می‌کنن
- گرونن و ممکنه بی‌فایده باشن
- تحت نظارت دقیق دارویی نیستن
از اون نگران‌کننده‌تر اینه که بعضی والدین به بچه‌شون آنتی‌بیوتیک می‌دن برای پیشگیری از سرماخوردگی! در حالی‌که:
سرماخوردگی ویروسیه و آنتی‌بیوتیک فقط باکتری رو از بین می‌بره، نه ویروس.
دادن آنتی‌بیوتیک بی‌دلیل می‌تونه عوارض داشته باشه و باعث مقاومت آنتی‌بیوتیکی بشه.
جمع‌بندی
سرماخوردگی توی بچه‌ها اجتناب‌ناپذیره، اما با یه‌سری کارهای ساده و مؤثر می‌تونیم احتمال ابتلا رو کم کنیم:
- شستن درست دست‌ها
- تغذیه خوب و خواب کافی
- دوری از افراد مریض
- تهویه مناسب و مراقبت از تماس‌های آلوده
یادت باشه: پیشگیری واقعی یعنی رعایت نکات علمی، نه باورهای قدیمی. اگه بدونیم چی جواب می‌ده و چی نه، هم بچه‌هامون سالم‌تر می‌مونن، هم خودمون کمتر خسته می‌شیم.
