ظلمه و فساق، در هنگامی که مشغول ظلمی یا فسقی باشند. و همچنین جایز یست حاضر شدن در مجامعی که در آنها معصیتی واقع می‌شود و آدمی قدرت بر دفع آن ندارد، زیرا که: ملاحظه معاصی، بدون ضرورت جایز نیست. و عذر اینکه: من قدرت بر دفع آن ندارم مسموع (سزاوار شنیدن) نی. و به این سبب بود که: جمعی از پیشینیان، عزلت (به حالت خلوت) اختیار کرده و از مردم کناره گرفته و به این مضمون عمل می‌نمودند.
و سبب عزلت ایشان این بود که مبادا در بازار و راه و مجامع و عیدگاه ملاحظه عصیان پروردگار را نمایند و از دفع آن عاجز باشند.
و چون حال مسامحه (مدارا کردن) در امر به معروف و نهی از منکر را دانستی، و فهمیدی که بر آن چه قدر مفاسد مترتب است، خواهی دانست که: امر به معصیت و نهی از طاعت چه مفسده ای دارد. و چه عقاب در مقابل آن است!
روزی حضرت پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمودند که: «چگونه خواهید بود هرگاه زنان شما فاسد شوند؟ و جوانان شما فاسق گردند؟ و امر به معروف نکنید و نهی از منکر ننمائید؟ از روی تعجب عرض کردند که: همچنین وقتی خواهد بود؟ فرمود: بلی. و بدتر از این، چگونه خواهید بود هرگاه معروف در نظر شما منکر باشد و منکر معروف؟ ». [۱]
و هر که تامل کند در اخبار و آثار، و آگاه باشد بر تواریخ و حکایات پیشینیان، و بلاها و عقوباتی که به ایشان رسید، و مشاهده عصر خود را کند، و آنچه در آن حادث می‌شود ببیند از: ابتلای مردمان بعد از شیوع معاصی، به بعضی آفات سماویه و ارضیه ، یقین می‌کند که: هر عقوبت آسمانی و زمینی، از: طاعون و وباء، و قحط و غلا (گران شدن نرخ چیزی) ، و کم شدن آب و باران، و تسلط اشرار و ظالمان، و قتل و غارت و زلزله و امثال اینها، به سبب ترک کردن مردمان است امر به معروف و نهی از منکر را.
----------
[۱]: ۱۷. بحار الانوار، ج ۱۰۰، ص ۷۴، ح ۱۴. و ص ۹۱، ح ۸۲. تهذیب الاحکام، ج ۶، ص ۱۷۷، ح ۳۵۹.
