فشار خون را جدی بگیرید

فشارخون یا همان نیرویی که بر سرخرگ‌ها وارد می‌شود تا روند جریان خون در سراسر بدن حفظ شود از علایم حیاتی است اما اگر این فشار با افزایش یا کاهش غیرعادی مواجه شود می‌تواند مشکلاتی را برای انسان به همراه داشته‌ باشد. فشار خون را قاتل خاموش می‌نامند، چرا که معمولا هیچ علامتی ندارد، فشارخون یکی از بارزترین بیماری‌های کشنده بوده که در ظاهر بی‌خطر است و تا زمانی که اندازه‌گیری نشود یا به مراحل بحرانی نرسد بیمار از آن مطلع نمی‌شود. در صورت درمان نشدن، این بیماری ممکن است به آسیب چشمی و مغزی، نارسایی کلیه، سکته مغزی و حملات قلبی منجر شود. فشار خون بدن انسان در سنین و شرایط مختلف بدن متفاوت است و فشارخون نرمال انسان‌ها با بالا رفتن سن تغییر می‌کند. این بار به سراغ دکتر ایرج خسرونیا متخصص داخلی و فوق‌تخصص گوارش و کبد رفته از ایشان درباره فشار خون سوال کردیم.

فشار خون طبیعی در نوزادی چقدر است؟

دکتر خسرونیا در مورد میزان طبیعی فشار خون در نوزادی و سنین خردسالی می‌گوید:« انسان به محض به دنیا آمدن دارای فشار خون است و نوزادان نیز دارای فشار خون هستند. اگر فشار خون نداشته باشیم خون به مغز و قلب و هیچکدام از اعضای حیاتی نمی‌رسد. نوزادان دارای فشار خون پایین‌تری به نسبت کودکان و نوجوانان هستند. فشار خون طبیعی در دوران نوزادی 70 روی 30 یا 40 است و کم کم با بالا رفتن سن و ورود به مرحله کودکی این فشار به حدود 70 روی 50 می‌رسد. در دوره نوجوانی نیز فشار خون طبیعی 90 روی 70 است.»

نوزادان و کودکان هم دچار مشکلات فشار خون می‌شوند

دکتر خسرونیا با اشاره به اهمیت فشار خون طبیعی در دوران نوزادی و کودکی به نی نی سایت می‌گوید:« همه ما تصور می‌کنیم مشکلات فشار خون تنها در زمان بلوغ یا دوران پیری مشاهده می‌شود اما ممکن است حتی نوزادان و کودکان نیز دچار کم‌فشاری یا پرفشاری خون شوند. برای مثال وقتی یک نوزاد یا کودک دچار اسهال و استفراغ می‌شود یا خون از دست می‌دهن یا آب بدنش به دلایل مختلف کم می‌شود چار افت فشار خون می‌شوند. همچنین کودکانی که مشکلات کلیه یا تنگی دریچه آئورت دارند به مشکل پرفشاری خون برمی‌خورند.»

فشار خون در جوانی چقدر باید باشد؟

دکتر خسرو نیا در گفتگو با نی‌نی سایت در مورد فشار خون طبیعی در افراد بالغ می‌گوید:« همانطور که اشاره کردم با بالا رفتن سن فشارخون نیز بالا می‌رود به طوری در دوران بلوغ فشار خون 120 روی 80 فشار خون طبیعی محسوب می‌شود. البته ممکن است بنا بر سبک زندگی افراد در این سن و سال فشار خون کمی متغیر شود اما آنچه از نظر علم پزشکی نرمال محسوب می‌شود همین عددی است که عنوان کردم.»

ضرورت اندازه‌گیری مرتب فشار خون در دوران بارداری

دکتر خسرو نیا اندازه گیری فشارخون در دوران بارداری را برای مادران ضروری دانسته و عنوان کرد:« در دوران بارداری اندازه‌گیری فشار خون به اندازه سایر معاینات دارای اهمیت است. در این دوران نیز باید فشارخون مانند زمان دیگر باشد و حتی ذره‌ای بالا نرود. متاسفانه برخی مادران در دوران بارداری دچار پرفشاری خون می‌شوند و باید حتما تحت نظر باشند. این مادران ممکن است دچار مسمویت‌های دوران بارداری شده و به خود یا جنین‌شان صدمه وارد شود. بنابراین کنترل فشارخون در دوران بارداری بسیار مهم است و هر زن باردار حتما باید تحت نظر دکتر متخصص زنان به صورت روتین فشار خون خود را چک کند. فشار خون بالا در طول بارداری فشار زیادی به قلب و کلیه‌ها وارد می‌کند که باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی و کلیوی می‌شود. علاوه بر این افزایش فشار خون باعث افزایش احتمال جداشدگی جفت، سزارین و ایجاد مشکلات در رشد جنین می‌شود.»
این متخصص داخلی و گوارش می‌گوید:« درست است که همه زنان در دوران بارداری دارای فشار خون بالا نمی‌شوند اما همه مادران باید جوانب احتیاط را رعایت کنند. در این دوران باید از مصرف بی‌رویه و بالای نمک خودداری کرد همچنین مادران باردار نباید به صرف حاملگی انجام فعالیت‌های بدنی را از یاد ببرند. مادران باید در این دوارن نیز پیاده‌روی کرده و نرمش‌های سبکی را با مشورت با پزشک خود انجام دهند. کنترل وزن و همچنین استفاده از میوه و سبزیجات دارای پتاسیم نیز در این دوران بسیار حائز اهمیت است.»

فشارخون مطلوب در دوران میانسالی و سالخوردگی

دکتر خسرو نیا در گفتگو با نی‌نی سایت اندازه‌گیری مرتب فشارخون در دوران میانسالی را ضروری دانسته و می‌گوید:«با بالا رفتن سن و پا گذاشتن به دوران میانسالی فشار خون 120 روی 80 و با رسیدن به سن 60 سالگی و 70 سالگی فشار خون 130 روی 85 معمول است و در افراد بالای هشتاد سال فشارخون 180 روی 85 نیز فشاری مقبول است. اگر فردی در سنین میانسالی و پیری دچار پرفشاری خون شود باید حتما به صورت مرتب تحت نظر پزشک باشد چراکه در صورت رعایت نکردن دستورات پزشک احتمال خونریزی مغزی و سکته در این افراد بالاست»

برای دوری از پرفشاری خون چه کنیم؟

دکتر خسرونیا در پایان گفتگو با نی نی سایت می‌گوید:«چند عامل در میزان فشارخون افراد به ویژه در دوران میانسالی و سالمندی دارای اهمیت است از جمله این عوامل ژنتیک است. یعنی اگر پدر و مادر و سایر اعضای درجه یک خانواده‌تان دارای فشارخون بالا باشند احتمال ابتلای شما به فشارخون در سالخوردگی بیشتر است. اما آنچه بسیار مهم است سبک زندگی افراد است. اگر در دوران زندگی از مصرف بی‌رویه نمک(که متاسفانه در بین ایرانیان به وفور مشاهده می‌شود) و همچنین مصرف فست فودها که در بین نوجوانان و جوانان زیاد شده پرهیز شود و همچنین زندگی پرتحرکی داشته باشیم می‌توانیم تضمین کنیم که احتمال ابتلا به فشارخون بالا در سنین میانسالی و سالخوردگی کمتر خواهد شد. به یاد داشته باشید یکی از دلایل فشارخون بالا اضافه وزن و چاقی است. پس متعادل نگه داشتن وزن نیز بسیار موثر است. یکی دیگر از مواردی که باید رعایت کنیم تا دچار پرفشاری خون و عوارض ناشی از آن نشویم عدم استعمال دخانیات و الکل است. من همچنین توصیه می‌کنم از استرس و اضطراب پرهیز کنیم و خود را در موقعیت‌های استرس‌زا قرار ندهیم. گوش کردن به موسیقی ملایم، معاشرت با دوستان و انجام ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی منظم و یوگا نیز می‌تواند کمک کند تا احتمال ابتلا به فشار خون بالا کمتر شود.»