مسمومیت با سرب در کودکان
آیا خطر ابتلای کودک پیش‌دبستانی به مسمومیت با سرب وجود دارد؟
مسمومیت با سرب در کودکان در مقایسه با گذشته کاهش یافته است، اما همچنان یک نگرانی جدی محسوب می‌شود. خانه‌های قدیمی مهم‌ترین منبع خطر هستند، چرا که احتمال استفاده از رنگ‌های حاوی سرب و لوله‌کشی سربی در آنها بیشتر است. کودکانی که در نزدیکی بزرگراه‌ها، مناطق صنعتی یا ساختمان‌های قدیمی زندگی می‌کنند نیز بیشتر در معرض خطر قرار دارند. حتی تماس غیرمستقیم، مانند بازی در حیاط نزدیک خانه‌ای قدیمی یا بازسازی‌شده، می‌تواند کودک را در معرض سرب قرار دهد.
آیا باید کودک را آزمایش کنیم؟
غربالگری خون برای همه کودکان ضروری نیست، اما اگر احتمال تماس با منابع سرب وجود دارد، آزمایش خون می‌تواند مفید باشد. پزشکان معمولاً انجام آزمایش را برای کودکانی که در گروه‌های پرخطر هستند توصیه می‌کنند. در صورت نگرانی، بهتر است با پزشک فرزندتان مشورت کرده و در صورت نیاز بر انجام آزمایش تأکید کنید.
راه‌های ورود سرب به بدن کودک
سرب از طریق تنفس گرد و غبار، بلع ذرات رنگ یا خاک آلوده وارد بدن کودک می‌شود. جذب آن از طریق پوست اتفاق نمی‌افتد. کودکانی که روی زمین بازی می‌کنند و دست‌های خود را به دهان می‌برند بیشتر در معرض خطر هستند. منابع متداول سرب شامل رنگ‌های قدیمی، اسباب‌بازی‌ها یا مبلمان رنگ‌شده با رنگ سرب‌دار، کف‌پوش‌های وینیل قدیمی، لوله‌کشی‌های سربی یا دارای لحیم سربی، شیرآلات برنجی قدیمی، ظروف کریستال سربی، ظروف سفالی لعاب‌دار و برخی محصولات وارداتی هستند.
علائم احتمالی مسمومیت با سرب
بسیاری از کودکان در مراحل اولیه هیچ علامتی نشان نمی‌دهند. با افزایش سطح سرب در خون، ممکن است علائمی مانند سردرد، درد شکم، یبوست، کاهش اشتها، اختلال رشد، بی‌قراری، مشکلات خواب و در موارد شدیدتر استفراغ یا تشنج بروز کند.
تأثیرات سرب بر سلامت کودک
وجود سرب در خون حتی در مقادیر پایین می‌تواند با کاهش ضریب هوشی (IQ)، ناتوانی‌های یادگیری، مشکلات رفتاری مانند بیش‌فعالی و پرخاشگری، مشکلات شنوایی، اختلال رشد و آسیب کلیه همراه باشد. در موارد شدید، ممکن است منجر به کما یا حتی مرگ شود.
درمان مسمومیت با سرب
در اغلب موارد، درمان اصلی شناسایی منبع سرب و حذف آن است. بدن به مرور زمان سرب موجود را دفع می‌کند، اما این فرایند ممکن است طولانی باشد. در مواردی که سطح سرب خون بسیار بالا باشد، پزشک ممکن است درمان دارویی ویژه‌ای مانند شلات‌درمانی را تجویز کند.
پیشگیری از مسمومیت با سرب
-
رعایت تغذیه سالم: کودکی که تغذیه کافی دارد، سرب کمتری جذب می‌کند.
-
شست‌وشوی مکرر دست‌ها، به‌ویژه پیش از غذا و پس از بازی.
-
تمیز نگه داشتن محیط خانه با استفاده از دستمال مرطوب برای جمع‌آوری گرد و غبار.
-
استفاده از آب سرد برای آشامیدن و پخت‌وپز در خانه‌های قدیمی و بازگذاشتن شیر آب چند دقیقه قبل از مصرف.
-
در صورت وجود خاک آلوده اطراف خانه، بهتر است آن نواحی با چمن یا گیاه پوشانده شوند و از بازی کودک در آنجا جلوگیری شود.
منابع
-
Centers for Disease Control and Prevention (CDC)
-
American Academy of Pediatrics (AAP)
-
World Health Organization (WHO)
🔄آخرین به روز رسانی : 1 شهریور 1404
