
تشخیص ناشنوایی جنین در بارداری
نکات مهم:
- تکامل سیستم شنوایی جنین
- علل ناشنوایی جنین
- روش های تشخیص ناشنوایی جنین و نوزاد
- اهمیت تشخیص زودهنگام مشکلات شنوایی نوزادان
آیا ناشنوایی جنین در دوران بارداری قابل شناسایی است؟
ناشنوایی مادرزادی یکی از مشکلات شایع در نوزادان محسوب میشود و ممکنه از راه ژنتیک یا عوامل محیطی ایجاد بشه. تشخیص زودهنگام این اختلال خیلی مهمه چون میتونه جلوی مشکلات آینده رو بگیره و کیفیت زندگی کودک رو بالا ببره. در این مقاله، میخواهیم با جزئیات بررسی کنیم که چه عواملی باعث ناشنوایی جنین میشن و آیا روشهایی برای تشخیص آن وجود داره؟
تکامل سیستم شنوایی جنین
جنین از حدود هفتههای ۱۶ تا ۱۸ بارداری کمکم شروع میکنه به شنیدن صداها. در هفتههای ۲۴ تا ۲۸ این توانایی بیشتر میشه و میتونه صداهای داخلی بدن مادر، مثل ضربان قلب و حرکات روده رو بشنوه. این مرحله اهمیت زیادی داره چون هر مشکلی در این زمان ممکنه روی شنوایی بعدی جنین تأثیر بذاره.
علل ناشنوایی جنین
۱. عوامل ژنتیکی
یکی از دلایل شایع ناشنوایی جنین، ناشنوایی ژنتیکی هست و ممکنه به صورت سندرمیک (همراه با سایر مشکلات سلامتی) یا غیرسندرمیک (فقط شنوایی رو تحت تأثیر قرار میده) ظاهر بشه. در نوع غیرسندرمیک، جهش در ژنهایی مثل GJB2 معمولاً عامل اصلی اختلال شنوایی است.
۲. عوامل محیطی
ویروسهایی مثل سرخجه، سیتومگالوویروس و زیکا میتونن باعث آسیب به سیستم شنوایی جنین بشن. همچنین داروهایی که بدون نظر پزشک مصرف میشن، صداهای خیلی بلند و تماس با مواد شیمیایی مضر هم میتونن ریسک ناشنوایی جنین رو بالا ببرن.
۳. ازدواجهای فامیلی
وقتی والدین خویشاوند باشن، احتمال انتقال جهشهای ژنتیکی مرتبط با ناشنوایی مادرزادی بیشتر میشه. مشاوره ژنتیک قبل از بارداری در این موارد خیلی توصیه میشه.
روش های تشخیص ناشنوایی جنین و نوزاد
۱. سونوگرافی
سونوگرافی میتونه مشکلات ساختاری گوش جنین رو نشان بده و کمک کنه نوع ناشنوایی که از ساختار گوش ناشی میشه، زودتر تشخیص داده بشه.
۲. آزمایشهای ژنتیکی
آزمایشهایی مثل آمنیوسنتز یا نمونهبرداری از پرزهای کوریونی (CVS) میتونن جهشهای ژنتیکی که باعث ناشنوایی میشن رو پیدا کنن. معمولاً این آزمایشها بین هفتههای ۱۵ تا ۲۰ انجام میشن.
۳. تستهای غربالگری شنوایی نوزادی
بعد از تولد، تستهایی مثل OAE (Otoacoustic Emissions) و ABR (Auditory Brainstem Response) به تشخیص زودهنگام ناشنوایی کمک میکنن. معمولاً این تستها ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از تولد انجام میشن و میتونن مسیر درمانی مناسبی رو تعیین کنن.
پس باید گفت اگرچه روشی که بهطور مستقیم بتونه مشکلات شنوایی جنین رو بررسی کنه وجود نداره اما بسته به علت اگر ژنتیکی باشه و یا بلافاصله بعداز تولد امکان تشخیص مشکلات شنوایی نوزاد وجود داره.
اهمیت تشخیص زودهنگام مشکلات شنوایی نوزادان
تشخیص سریع ناشنوایی در نوزاد باعث میشه والدین و پزشکها بتونن برنامه درمانی مناسبی بچینن. با روشهایی مثل سمعک، کاشت حلزون شنوایی و آموزشهای مخصوص میشه کیفیت زندگی کودک رو به شکل قابل توجهی بهتر کرد و از مشکلات بعدی مثل مشکلات گفتاری و ارتباطی جلوگیری کرد.
حرف آخر
ناشنوایی جنین میتونه هم ژنتیکی باشه و هم به عوامل محیطی مربوط باشه. تشخیص به موقع و استفاده از روشهای مختلف، مثل سونوگرافی، آزمایش ژنتیکی و تستهای بعد از تولد، به والدین و متخصصان کمک میکنه که از مشکلات آینده پیشگیری کنن و شرایط بهتری برای رشد کودک فراهم کنن. آگاهی درباره علل و راههای تشخیص، قدمی مهم برای سلامت شنوایی نوزاد هست.