تاثیری که بیماری کرونا بر باروری گذاشت
نکات مهم:
- چه شایعاتی راجع به کرونا وجود داره؟
- ارتباط بین کرونا و باروری چیه؟
- کرونا چه آسیبی به بدن وارد میکنه؟
تاثیر کرونا بر باروری
بعد از اینکه دنیا با ویروس کرونا روبه‌رو شد، هزار جور ترس و شایعه هم باهاش اومد. یکی از ترس‌های پررنگ، مخصوصاً برای افرادی که تازه تصمیم به بچه‌دار شدن داشتن، این بود که: “نکنه کرونا باعث ناباروری بشه؟” یا اینکه: “واکسنش باعث نازایی نمی‌شه؟”
واقعیت اینه که این ترس‌ها تا حد زیادی با اطلاعات نادرست یا ناقص ایجاد شدن. میخوایم باهم بررسی کنیم که کرونا واقعاً چه تأثیری روی باروری داشته، و چقدرش بیشتر ترس بوده تا خطر واقعی.
کرونا، یه ویروس تنفسی با اثرات روانی بزرگ
کرونا یه بیماری تنفسیه. یعنی مستقیماً به ریه‌ها و سیستم تنفسی حمله میکنه. اما خب بدن انسان یه سیستم یکپارچه‌ست؛ وقتی یه جا آسیب می‌بینه، بقیه بخش‌ها هم ممکنه تحت تأثیر قرار بگیرن.
با این حال، تمام تحقیقاتی که تا امروز منتشر شده، می‌گن:
- کرونا مستقیماً به اندام‌های تولیدمثلی آسیب نمی‌زنه
- و هیچ شواهد قوی‌ای وجود نداره که ویروس بتونه باعث نازایی دائمی بشه
درباره مردان؛ یه نگاه دقیق‌تر
بعضی از آقایون که کرونا گرفتن، نشونه‌هایی از افت موقت در کیفیت اسپرم دیده شده. یعنی:
- تعداد اسپرم کم شده
- تحرک یا شکل اسپرم‌ها تغییر کرده
- و حتی گاهی تستوسترون کاهش پیدا کرده
اما تقریباً در تمام این موارد، این تغییرات موقتی بودن و بعد از چند هفته یا چند ماه، وضعیت به حالت عادی برگشته. دلیلش هم ساده‌ست: تب، التهاب، و فشار کلی بیماری می‌تونه عملکرد بدن رو برای مدتی مختل کنه. ولی این با نازایی فرق داره.
درباره زنان؛ آیا تخمدان آسیب می‌بینه؟
در مورد خانم‌ها، تحقیقات نشون داده که:
- کرونا به خود تخمدان یا رحم آسیبی وارد نمی‌کنه
- چرخه قاعدگی ممکنه به‌خاطر استرس، تب یا مصرف دارو، کمی به‌هم بریزه
- اما این موضوع هم گذراست و اغلب خودش به مرور درست میشه
حتی در خانم‌هایی که باردار بودن و کرونا گرفتن، در اغلب موارد بارداری به‌خوبی ادامه پیدا کرده. البته در مواردی که بیماری شدید بوده یا مادر شرایط خاص داشته، خطراتی برای جنین ایجاد شده، ولی ارتباطی به باروری نداره.
واکسن و ناباروری
یکی از پرانتشارترین شایعه‌های دوران کرونا این بود که واکسن باعث نازایی میشه. این شایعه از یه مقاله غیرعلمی شروع شد که گفت: “پروتئین واکسن شبیه پروتئینی در جفت‌سازیه!”
اما:
- دانشمندها خیلی زود این فرضیه رو رد کردن
- سازمان جهانی بهداشت، CDC، و ده‌ها نهاد علمی اعلام کردن هیچ مدرکی وجود نداره
- میلیون‌ها خانم بعد از واکسن، باردار شدن و فرزند سالم به دنیا آوردن
پس اگه هنوز نگران واکسن و نازایی هستی، بهتره به علم اعتماد کنی تا شایعات.
پس چرا هنوز بعضیا دچار مشکلات باروری می‌شن ؟
سوال خوبیه. خیلی‌ها می‌گن “من بعد کرونا دچار مشکل شدم” یا “دوره‌هام به‌هم ریخته”، ولی این همیشه به معنی آسیب مستقیم به باروری نیست.
در واقع، عوامل زیر نقش زیادی دارن:
- استرس مداوم و فشار روانی
- تغذیه نامناسب در دوران بیماری
- خواب ناکافی یا بی‌نظمی
- مصرف خودسرانه داروها
- سبک زندگی کم‌تحرک در قرنطینه‌ها
همه‌ی اینا می‌تونن سیستم هورمونی بدن رو به‌هم بریزن. اما بیشترشون برگشت‌پذیرن، به شرطی که بدن فرصت ترمیم داشته باشه.
پیام نهایی به خانم‌ها و آقایانی که هنوز نگرانن
- کرونا مثل هر بیماری دیگه‌ای ممکنه روی سلامت عمومی بدن اثر بذاره. ولی این با “ناباروری” فرق داره.
- هیچ مدرک علمی قوی وجود نداره که کرونا باعث نازایی دائمی بشه.
- واکسن هم، برخلاف شایعات، خطری برای باروری نداره و حتی از عوارض شدید کرونا در بارداری جلوگیری میکنه.
اگه بعد از کرونا یا واکسن، چرخه‌ت به‌هم خورده یا بارداری عقب افتاده، قبل از اینکه بترسی ، یه مشاوره با پزشک داشته باش. خیلی وقتا فقط یه استراحت و تنظیم سبک زندگی، مشکل رو حل میکنه.
منبع:
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9926143/
