علائم هپاتیت در کودکان
قراره چی بدونیم؟
- هپاتیت در کودکان یعنی چی؟
-
چه علائمی داره؟
-
کی باید نگران بشیم؟
-
و چطور باید پیگیریش کنیم؟
هپاتیت، یعنی التهاب کبد. وقتی اسمش میاد، خیلی‌ها یاد یه بیماری جدی بزرگسالانه می‌افتن. اما واقعیت اینه که کودکان هم می‌تونن به انواعی از هپاتیت مبتلا بشن،و چون بچه‌ها بعضی وقتا نمی‌تونن دقیق بگن چه مشکلی دارن، ممکنه تشخیص زودهنگام سخت بشه.
اصلاً هپاتیت چیه؟
کبد، یکی از حیاتی‌ترین اعضای بدنه که کارهای مهمی رو انجام میده مثل:
-
پاک‌سازی سموم از خون
-
تولید صفرا برای هضم غذا
-
ذخیره انرژی
وقتی ویروس یا عامل دیگه‌ای بهش حمله کنه، ملتهب می‌شه و این التهاب رو بهش می‌گیم: هپاتیت.
هپاتیت انواع مختلفی داره
توی بچه‌ها، رایج‌ترین انواعش:
-
هپاتیت A: معمولاً از راه غذا و آب آلوده منتقل می‌شه
-
هپاتیت B و C: از طریق خون یا مایعات بدن منتقل می‌شن (خیلی کمتر توی کودکان دیده می‌شن، اما ممکنه مادرزادی منتقل بشن)
-
هپاتیت خودایمنی یا دارویی: به خاطر واکنش غیرعادی بدن یا مصرف برخی داروها
-
هپاتیت ناشناخته یا حاد غیرمعمول: در سال‌های اخیر گزارش‌هایی از نوعی هپاتیت حاد با علت نامشخص در کودکان منتشر شده
علائم هپاتیت در کودکان چیه؟
بعضی علائم خیلی واضح هستن، ولی بعضی دیگه اون‌قدر عمومی‌ان که ممکنه فکر کنیم یه سرماخوردگی ساده‌ست.
بیایم دونه‌دونه مرورش کنیم:
۱. زرد شدن پوست و چشم‌ها (یرقان)
اگه سفیدی چشم بچه زرد بشه یا پوستش رنگ پریده و مایل به زرد بشه، باید جدی بگیریم.
۲. ادرار تیره
ادرارخیلی تیره، نشونه‌ای از اختلال عملکرد کبدیه.گاهی اولین علامت قابل توجه همینه.
۳. مدفوع بی‌رنگ یا خاکستری
وقتی صفرا نتونه درست به روده برسه، مدفوع کم‌رنگ یا خاکی می‌شه.
۴. تب خفیف یا متوسط
در ابتدای بیماری، کودک ممکنه تبی شبیه به سرماخوردگی داشته باشه.اگه با نشونه‌های دیگه همراه باشه، باید به پزشک مراجعه کنین.
۵. حالت تهوع، استفراغ و بی‌اشتهایی
کودک ممکنه از غذا خوردن بترسه یا دچار تهوع مداوم باشه، گاهی ممکنه استفزاغ هم بکنه.
۶. درد شکم (به‌ویژه سمت راست بالا)
کبد زیر دنده‌های سمت راست قرار داره. اگه بچه از درد شکم، به‌خصوص تو این ناحیه شکایت کنه، باید بررسی بشه.
۷. خستگی، بی‌حالی، خواب‌آلودگی
ممکنه کودک بیشتر از حد معمول بخوابه، بی‌انرژی باشه یا به بازی بی‌علاقه بشه. چون کبد که خوب کار نکنه، بدن انرژی نداره.
۸. خارش پوست
گاهی توی بعضی نوع‌های هپاتیت (مخصوصاً مزمن)، سموم توی بدن جمع می‌شن و باعث خارش می‌شن.
علائم هشداردهنده‌تر که نیاز به مراجعه فوری دارن:
-
استفراغ مکرر و بی‌وقفه
-
بی‌قراری شدید یا خواب‌آلودگی غیرطبیعی
-
زردی شدید چشم و پوست
-
کبود شدن راحت بدن یا خونریزی بدون دلیل
-
تورم شکم
اگه هرکدوم از این‌ها رو دیدی، بدون معطلی کودکت رو ببر دکتر.
تشخیص هپاتیت در کودکان:
پزشک معمولاً با چند تا آزمایش ساده می‌تونه تشخیص بده:
- آزمایش خون (بررسی آنزیم‌های کبدی)
-
آزمایش آنتی‌بادی ویروسی
-
گاهی سونوگرافی شکم
با همین‌ها می‌شه فهمید که مشکل از کجاست و چه نوع هپاتیتی وجود داره.
آیا هپاتیت در کودکان خطرناکه؟
جواب اینه: بستگی داره.
-
هپاتیت A معمولاً خودبه‌خود خوب می‌شه و مزمن نمی‌شه
-
هپاتیت B و C می‌تونن مزمن بشن و به درمان و پیگیری مداوم نیاز دارن
-
هپاتیت حاد، اگه شدید باشه و زود درمان نشه، ممکنه به نارسایی کبدی منجر بشه
پس تشخیص زودهنگام، خیلی مهمه!
چطور می‌تونیم از هپاتیت پیشگیری کنیم؟
واکسن:
کودک حتماً باید واکسن‌های هپاتیت A و B رو در برنامه واکسیناسیون دریافت کرده باشه.
بهداشت فردی:
-
شستن دست‌ها قبل غذا و بعد از دستشویی
-
استفاده از آب سالم
-
نخوردن غذای نیم‌پز یا مشکوک در بیرون از خونه
مراقبت از وسایل شخصی:
مثل مسواک، ناخن‌گیر، حوله؛ مخصوصاً برای بچه‌های مدرسه‌ای.
جمع‌بندی:
ممکنه یه تب ساده، یا کم‌اشتهایی کودک، نشونه چیزی فراتر از یه سرماخوردگی باشه. اگه دیدی کودک علائمی مثل زردی چشم، ادرار تیره،یا مدفوع کم‌رنگ داره، حتماً ببرش پیش پزشک. زود اقدام کردن، باعث می‌شه درمان ساده‌تر و سریع‌تر انجام بشه و کودک‌مون سالم‌تر بمونه.
