تاثیر چاقی یا لاغری زیاد بر باروری
قراره چی بدونیم:
- میزان تاثیر وزن بدن بر باروری
- تاثیر وزن بر کیفیت اسپرم و تخمک
- تاثیر لاغری شدید بر میزان تخمک‌گذاری
تأثیر چاقی یا لاغری زیاد بر باروری
خیلی از زن و شوهرهایی که تصمیم به بچه‌دار شدن می‌گیرن، بعد از چند ماه که خبری از بارداری نمی‌شه، تازه به دنبال دلایل ناباروری و بررسی علت می‌رن. یکی از دلایل خیلی مهم، که خیلی وقت‌ها جدی گرفته نمی‌شه، وزن بدنه؛ چه چاقی زیاد و چه لاغری افراطی. هر دو می‌تونن بر باروری تأثیر مستقیم بذارن.
چرا میزان وزن در طی اقدام به بارداری مهمه؟
بدن ما برای اینکه بتونه بارداری رو به‌خوبی مدیریت کنه، باید تعادل هورمونی داشته باشه. این تعادل با بالا یا پایین رفتن زیاد وزن به‌هم می‌ریزه. مثلاً:
- چربی زیاد بدن می‌تونه باعث افزایش هورمون استروژن بشه، که تخمک‌گذاری رو مختل می‌کنه.
- وزن خیلی کم ممکنه باعث قطع یا نامنظم شدن قاعدگی بشه چون بدن حس می‌کنه "شرایط امنی برای بارداری نیست."
«در واقع بدن با زبان بی‌زبونی می‌گه: «الان وقت بچه‌دار شدن نیست!»
تاثیر چاقی بر باروری
چاقی فقط یک عدد روی ترازو نیست؛ یک وضعیت بدنیه که ممکنه هورمون‌ها رو به‌هم بریزه، تخمک‌گذاری رو مختل کنه و حتی روی کیفیت تخمک تأثیر بذاره.
در زنانی که شاخص توده‌ی بدنی (BMI) بالای ۳۰ دارن، احتمال بارداری طبیعی کاهش پیدا می‌کنه. در خیلی از موارد، چرخه‌ی قاعدگی نامنظم می‌شه و حتی تخمک‌گذاری اتفاق نمی‌افته. به‌خصوص در کسانی که سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) دارن، چاقی می‌تونه شرایط رو بدتر کنه.
از طرفی، چاقی روی مردها هم بی‌تأثیر نیست. ممکنه تعداد اسپرم کم بشه یا کیفیتش پایین بیاد. همچنین گرمای اضافی ناشی از چربی شکم و ران می‌تونه تولید اسپرم رو کاهش بده.
تاثیر لاغری زیاد بر باروری
خیلی‌ها فکر می‌کنن لاغری همیشه نشونه‌ی سلامته، اما وقتی وزن بدن بیش‌ازحد پایین باشه، ممکنه سیکل قاعدگی به‌طور کامل قطع بشه. این یعنی تخمک‌گذاری متوقف می‌شه. در واقع بدن احساس می‌کنه: "من انرژی کافی ندارم، پس نمی‌تونم یه نوزاد رو هم پشتیبانی کنم"
لاغری شدید معمولاً باعث کم‌بودن چربی بدن می‌شه، و چربی یکی از عوامل مهم برای تولید هورمون‌های جنسیه. پس وقتی چربی خیلی کم باشه، بدن نمی‌تونه هورمون‌ها رو به اندازه‌ی کافی تولید کنه.
اصلی ترین علائم ناباروری
- نامنظم شدن یا قطع شدن قاعدگی
- تغییرات خلق‌وخو (عصبی بودن، استرس زیاد)
- ریزش مو یا پوست خشک (نشونه‌های اختلالات هورمونی)
- کاهش میل جنسی
- اضافه وزن یا کاهش وزن ناگهانی
اگه هر کدوم از این نشونه‌ها رو دارید و در کنار اون برای بارداری تلاش می‌کنید، بهتره به وزن‌تون هم نگاهی بندازید.
پیشگیری از ناباروری با کنترل وزن
اول از همه، نیازی نیست دنبال رژیم‌های سخت باشید. هدف فقط اینه که بدن‌تون به حالت تعادل برگرده. چند پیشنهاد ساده ولی مؤثر:
- برای کاهش وزن: سبک غذا خوردن‌تون رو آروم‌آروم اصلاح کنید. غذاهای طبیعی، سبزیجات و میوه رو بیشتر وارد برنامه‌تون کنید. نوشیدنی‌های قندی رو حذف کنید. روزی ۳۰ دقیقه پیاده‌روی هم کافیه برای شروع.
- برای افزایش وزن: تعداد وعده‌ها رو بیشتر کنید، ولی نه با غذاهای چرب یا آماده. آجیل، نان سبوس‌دار، شیر، تخم‌مرغ، و میوه‌های خشک‌شده خیلی مفیدن.
- با یه متخصص تغذیه یا پزشک زنان مشورت کنید تا بتونه دقیق‌تر راهنمایی‌تون کنه.
- استرس‌هاتون رو کنترل کنید. استرس هم خودش دشمن بزرگ باروریه.
نتیجه‌گیری
چه چاق باشید چه خیلی لاغر، بدون قضاوت خودتون رو نگاه کنید. هدف از لاغر شدن، مدل شدن نیست، و هدف از افزایش وزن صرفاخوش‌اندامی نیست. هدف فقط رسیدن به یک وزن متعادل و سالمه که بدن بتونه بدون اختلال، کار خودش رو (از جمله باروری) انجام بده.
یادتون نره، حتی ۵ تا ۱۰ درصد کاهش یا افزایش وزن می‌تونه تأثیر زیادی بر تنظیم چرخه‌ی قاعدگی و افزایش شانس بارداری داشته باشه.
پس، با یک برنامه‌ی درست و اصولی، با صبر و مراقبت از بدن‌تون، راه رو برای مادر یا پدر شدن هموارتر کنید.
منبع
